موضوع بیمه باربری :
بیمه باربری یا بیمه حمل کالا نوعی بیمه حمل و نقل کالا است که به موجب آن یک طرف”بیمه گر” تعهد می نماید درازای دریافت وجوهی از طرف دیگر “بیمه گذار” ، درصورت وقوع یا بروز حادثه در جریان حمل کالا در حین عملیات حمل و نقل از نقطه ای به نقطه دیگر خسارات احتمالی و یا اتفاقی وارده به او را طبق شرایط و مندرجات بیمه جبران نموده و یا وجه معینی را بپردازد.
انواع بیمه های باربری ( بر اساس مبدا حمل ):
۱- بیمه باربری وارداتی :
مبدا بیمه نامه وارداتی در خارج و مقصد آن داخل کشور می باشد
۲- بیمه باربری صادراتی :
مبدا بیمه نامه صادراتی داخل و مقصد آن در خارج از کشور می باشد
۳- بیمه باربری ترانزیت :
بیمه باربری ترانزیت عبوری که مبدا و مقصد آن در خارج از کشور میباشد و محموله صرفا در مسیر حمل از داخل کشور عبور میکند ، در صورت عدم عبور از داخل کشور بیمه ترانزیت غیر عبوری نام دارد .
۴ – بیمه باربری داخلی :
مبدا و مقصد هر دو در داخل کشور هستند ، بیمه نامه تابع قوانین داخلی بوده و خسارت های ناشی از آتش سوزی و حوادث وسیله نقلیه حامل کالا را پوشش میدهد همچنین در صورت موافقت بیمه گر با پرداخت حق بیمه اضافی خطراتی همچون سرقت کلی محموله با وسیله حمل ،از بین رفتن کلی هر بسته در حین تخلیه و بارگیری ، روغن زدگی ، ریزش ،شکست ، آسیب دیدگی در حین حمل ، سرقت ،خسارت های وارده به کالا به دلیل مجاورت با کالاهای دیگر و …را میتوان به پوشش های بیمه نامه اضافه کرد .
انواع شرایط یا کلوز های بیمه باربری :
بدلیل وجود خطرهای متنوع در طول مسیر حمل و مشخص شدن تعهدات شرکت بیمه مجموعه شرایط یا کلوزهایی در سطح بین الملل به شرح زیر طراحی شده که مورد قبول همه شرکت های بیمه در سراسر جهان است . افراد با توجه به نوع کالا و خطراتی که ممکن است کالای آنها را در مسیر حمل تهدید کند میتوانند هر یک از چهار حالت یا کلوز زیر را انتخاب کنند .
۱- کلوز A :
کامل ترین نوع بیمه باربری که خطرات زیادی را طبق جدول زیر پوشش میدهد با بالاترین حق بیمه در بین سایر کلوزهای بیمه باربری
۲- کلوز B :
یک بیمه باربری با پوشش های نسبتا خوب طبق جدول زیر که مجموعه خطرات کمتر از کلوز A و بیشتر از کلوز C را پوشش میدهد
۳- کلوز C :
یک بیمه باربری با کمترین پوشش ها طبق جدول زیر
۴- Total Loss ( خسارت کلی ) :
ضعیف ترین و ارزانترین نوع بیمه باربری است که تقریبا منسوخ شده، در این نوع بیمه باربری از بین رفتن و تلف کلی محموله مورد بیمه در یک مرحله که در اثر غرق شناور ،سقوط هواپیما و یا آتش سوزی بوجود آید تحت پوشش بیمه قرار میگیرد و مدت اعتبار این نوع بیمه باربری پس از بارگیری در مرز ، فرودگاه یا بندرکشور مبدا شروع و به محض رسیدن مورد بیمه به گمرک مرز، فرودگاه یا بندر کشور مقصد خاتمه می یابد . بدیهی است بدلیل تعهدات پایین شرکت بیمه این نوع بیمه نامه حق بیمه پایین تری نسبت به سایر بیمه های باربری دارد لیکن از آنجاییکه برخی از مبادی ورودی و خروجی کشور از پذیرش این نوع بیمه نامه اجتناب میکنند بیمه گذاران میبایست با آگاهی کامل از نظر تعهدات و مسایل اداری اقدام به خرید کنند .
مقایسه شرایط کلوزهای A-B-C بیمه باربری
ردیف | خطرات بیمه شده در بیمه باربری | کلوز A | کلوز B | کلوز C |
۱ | آتش سوزی یا انفجار Fire or explosion | |||
۲ | به گل نشستن و زمین گیر شدن ,برخورد با کف دریا , غرق شدن یا واژگون شدن کشتی یا شناور | |||
۳ | تصادم یا برخورد کشتی ,شناور یا هر وسیله حمل دیگر با هرجسم خارجی به غیر از آب | |||
۴ | واژگون شدن کشتی یا از راه یا از خط خارج شدن وسیله حمل زمینی | |||
۵ | تخلیه کالا در بندر اضطراری یا بندر پناه Discharge of cargo at a port of distress | |||
۶ | تفدیه کالا در جریان زیان همگانی General Average Sacrifice | |||
۷ | تلف یا آسیب وارد به کالای مورد بیمه بعلت به دریا انداختن کالا جهت سبک سازی کشتی Jettison | |||
۸ | مسئولیت مشترک در تصادم Both-to-blame collision | |||
۹ | هزینه حمل تا مقصد نهایی | |||
۱۰ | زلزله ، فوران آتشفشان و صاعقه Earthquake volcanic Eruption or lightning | |||
۱۱ | شسته شدن کالا از روی عرشه Washings over board | |||
۱۲ | ورود آب دریا ,دریاچه یا رودخانه به کشتی ,شناور ,محفظه کالا ,کانتینر ,لیفت وان,یامحل انبار | |||
۱۳ | تلف شدن کلی هر بسته در کشتی و یا تلف کلی هر بسته بعلت افتادن بهنگام بارگیری و یا تخلیه کشتی | |||
۱۴ | سرقت Theft | |||
۱۵ | عدم تحویل Non delivery | |||
۱۶ | شکست Breakage | |||
۱۷ | خسارات ناشی از چنگک | |||
۱۸ | روغن زدگی ، به گل آلوده شدن ، به رنگ و اسید آلوده شدن | |||
۱۹ | خسارت ناشی از کالای مجاور ( بو گرفتن – برخورد – آلودگی ) | |||
۲۰ | ریزش | |||
۲۱ | طوفان Heavy weather | |||
۲۲ | راهزن دریائی piracy at sea | |||
۲۳ | خسارت های ناشی از فعل یا تقصیر اشخاص ثالث | |||
۲۴ | خسارت های ناشی از باران و آفتاب | |||
۲۵ | دم کردن مواد در مخازن کشتی ship sweat | |||
۲۶ | خسارت های ناشی از عمل کارکنان کشتی (باراتری) | |||
۲۷ | ساییدگی و زنگ زدگی | |||
۲۸ | نشت Leakage | |||
۲۹ | لب پریدگی ، کج شدن – خراشیدگی و ضربه زدگی – لک برداشتن | |||
۳۰ | کرم زدگی – موش خوردگی- حشره زدگی | |||
۳۱ | دله دزدی pilferage | |||
۳۲ | کسری shortage | |||
۳۳ | جنگ | |||
۳۴ | شورش ، اغتشاش ، آشوب (SRCC) |
استثنائات بیمه باربری :
بیمه باربری همچون سایر قراردادهای بیمه علاوه بر تعهدات دارای استثنائات معینی نیز هست که به طور مشخص در بیمه باربری قید شده تا محدوده و مرزهای تعهدات بیمه نامه تعیین گردد .